بررسی کارآیی مدل EPM و EPM اصلاح شده جهت برآورد فرسایش آبی در مناطق خشک

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1227-SCWMCCAN (R1)
نویسندگان
دانشگاه یزد
چکیده
فرسایش خاک توسط آب به عنوان یکی از عوامل تخریب اراضی در سراسر جهان به شمار می‌آید. یکی از مشکلات کنترل فرسایش در حوضه‌های آبخیزکشور، فقدان داده‌های آماری جهت برآورد دقیق میزان فرسایش و رسوب است. مدل‌سازی فرسایش آبی می‌تواند پیچیدگی این امر را کاهش دهد. امروزه مدل‌های فرسایش خاک می‌تواند یکی از ابزار کاربردی در جهت تصمیم‌گیری‌های سیاستی باشد. در تحقیق حاضر، فرسایش و رسوب با دو مدل کمیEPM و EPM اصلاح شده و نتایج حاصل از آن‌ها در حوزه ده‌بالا یزد با آمار رسوب مشاهده شده مورد مقایسه قرار گرفت. روشEPM با چهار عامل وضعیت فعلی فرسایش، ضریب حساسیت خاک و سنگ به فرسایش، ضریب استفاده از اراضی و شیب، و نیز محاسبه مقدار حمل رسوب بعد از محاسبه ضریب رسوب‌دهی حوزه، مقدار فرسایش را برای هر حوزه به صورت کمی بیان می‌کند. همچنین از یک EPM اصلاح شده (mEPM) استفاده شد. مقدار فرسایش ویژه نیز با استفاده از ضریب نسبت تحویل رسوب (SDR) برآورد شد. مقدار رسوب مشاهده‌ای نیز از ایستگاه رسوب‌سنجی برداشت شد. مقدار رسوب ویژه برآورد شده برای مدل‌های EPMو EPM اصلاح شده و مقدار مشاهداتی به ترتیب 57/3 و 71/2 و 73/3 (تن در هکتار در سال) محاسبه شد. براساس نتایج بدست آمده،‌ هرچند مدل EPM در سال‌های بعد اصلاح شده است ولی در اجرا، در مناطق خشک، هنوز مدل EPM دقت بالاتری را نشان می‌دهد و می‌تواند به عنوان یک مدل تجربی مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها
 
Title
Investigation of the performance of the EPM and modified EPM model for predicting water erosion in arid zones
Authors
Vida Bahrami, Amirmohammad Sahragard, Ali Talebi
Abstract
Soil erosion by water is considered one of the major land degradation factors worldwide. One of the challenges in controlling erosion in watershed areas is the lack of statistical data for accurate estimation of erosion and sedimentation rates. Therefore, the use of effective empirical methods is crucial. Modeling water erosion can reduce the complexity of this issue. Nowadays, soil erosion models are increasingly utilized and can serve as practical tools for policymaking. In this study, erosion and sedimentation were compared using two quantitative models, EPM and modified EPM, in the upper Dez watershed area with observed sediment statistics. The EPM method, considering four factors: current erosion status, soil and rock sensitivity to erosion, land use coefficient, and slope, quantifies erosion for each area. Additionally, a modified EPM (mEPM) was used, excluding the air temperature coefficient, suitable for mountainous regions. Specific erosion rates were estimated using the sediment delivery ratio (SDR) coefficient. Observed sediment values were collected from a sediment monitoring station. The estimated specific sediment for EPM and modified EPM models and observed values were calculated as 3.57, 2.71, and 3.73 tons per hectare per year, respectively. Although the EPM model has been adjusted in recent years, it still demonstrates higher accuracy in execution, particularly in dry regions, and can be used as an empirical model.
Keywords
Deh-Bala watershed, sediment, Erosion, Shirkuh Yazd, Modified EPM