تغییر شرایط آب و هوایی و امکان کشت پاییزه نخود در مناطق سرد برای افزایش بهره وری آب و تولید نخود دیم

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1216-SCWMCCAN
نویسندگان
1مربی پژوهشی بخش زراعی باغی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مفان)
2استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
3استادیار بخش تحقیقات حبوبات، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور- مراغه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
چکیده
کشت نخود در مناطق سرد معمولاً بصورت بهاره انجام می شود اما به تبع تغییرات اقلیمی در مناطق مختلف کشور من جمله مناطق سرد استان اردبیل امکان کشت پائیزه وجود دارد. اگر تغییر فصل کاشت انجام گیرد ضمن کاهش اثرات کم آبی و خشکسالی و حفاظت از خاک در مقابل فرسایش آبی و بادی بر میزان محصول دهی بصورت معنی دار اضافه می شود. این بررسی در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سال زراعی 1401-1400 انجام شد. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته، روز تا 50 درصد گلدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، وزن صد دانه و عملکرد دانه، تحت تاثیر ارقام نخود بود. بیش‌ترین ارتفاع بوته در ژنوتیپ شماره 8 نخود (67 سانتی‌متر) و کم‌ترین مقدار این صفت در ژنوتیپ شماره 26 نخود (41 سانتی‌متر) مشاهده شد، که از افزایش 41/63 درصدی برخوردار بود. همچنین، بیش‌ترین تعداد روز تا 50 درصد گلدهی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک به‎ترتیب در ژنوتیپ‌های 36 و 17 نخود (به‌ترتیب 144 و 188 روز) به‌دست آمد. بیش‌ترین وزن صد دانه نیز در ژنوتیپ شماره 18 نخود (52 گرم) مشاهده شد، همچنین، ژنوتیپ‌های شماره 4 و 15 نخود (50 گرم) نیز از وزن صد دانه‌ی بیشتری برخوردار بودند. بیش‌ترین عملکرد دانه در ژنوتیپ شماره 9 نخود (2492 کیلوگرم در هکتار) و کم‌ترین مقدار آن در ژنوتیپ شماره 21 (1308 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد، که از اخلاف آماری 51/90 درصدی برخوردار بودند. به‌نظر می‌رسد ژنوتیپ شماره 9 به‌دلیل طول دوره رشدی و عملکرد دانه بیشتر، مناسب کشت پاییزه در اراضی دیم می‌باشد.
کلیدواژه ها
 
Title
Changing weather conditions and the possibility of autumn cultivation of chickpeas in cold areas to increase water productivity and dry chickpea production
Authors
SABER SEIFAMIRI, Reza Talaei, hamid hassaneiankhoshro
Abstract
In order to study the evaluation of yield and yield components of chickpea genotypes in autumn cultivation in rainfed cold regions, an experimental as factorial was conducted based on randomized complete blocks design in three replications at the farm of Agricultural and natural resources of Ardabil Research Station (Alarouq) in 2021-2022. The experimental factors were included 36 lines and varieties of chickpea from the international treasury lines CAT-2021 sent from Icarda. The results showed that plant height, days to 50% flowering, days to physiological maturity, 100 grain weight and grain yield were influenced by chickpea cultivars. The highest plant height was observed in chickpea genotype No. 8 (67 cm) and the lowest value of this trait was observed in chickpea genotype No. 26 (41 cm), which had an increase of 63.41%. Also, the highest number of days to 50% flowering and days to physiological maturity were obtained in number 36 and 17 of chickpea genotypes (144 and 188 days, respectively). The highest 100 grain weight was observed in number 18 of chickpea genotype (52 grams), also, number 4 and 15 of chickpea genotypes (50 g) also had more 100 grain weight. The highest grain yield was observed in number 9 of chickpea genotype (2492 kg/ha) and the lowest in number 21 of genotype (1308 kg/ha), which had a statistical difference of 90.51%.
Keywords
Drought, Grain yield, Erosion, autumn planting, rain and chickpeas