ارزیابی وضعیت تغذیه‌گرایی سد ایلام با استفاده از شاخص‌های بیوشیمیایی
پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1193-SCWMCCAN
نویسندگان
1دانشگاه یزد
2SCWMRI
چکیده
تغذیه گرایی یا افزایش بی‌رویه بیوشیمیایی در بیوم‌های آبی ازجمله سدها، رودخانه‌ها، تالاب‌ها، برکه‌ها، مخازن و استخرهای آبی می‌تواند پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی را به‌همراه داشته باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغذیه‌گرایی سد ایلام با استفاده از روش‌های USEPA، MDDEP، Nurnberg، OECD، TRIX و روش‌های محیط‌زیست کانادا و دانشگاه فلوریدا می‌باشد. در این مطالعه پارامترهای کیفی آب شامل فسفرکل، نیتروژن‌کل، اکسیژن محلول و کلروفیل – a در مخزن سد ایلام به مدت 6 ماه از فروردین تا شهریور 1402 با استفاده از روش استاندارد مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که وضعیت تغذیه‌گرایی براساس پارامتر کلروفیل -a، طبق روش‌های ذکرشده در رده اولیگوتروف و مزوتروف قرار دارد. وضعیت تغذیه‌گرایی از نظر فسفرکل طبق روش‌های OECD، محیط‌زیست کانادا و دانشگاه فلوریدا در رده هایپریوتروفیک و براساس روش‌های USEPA، MDDEP، Nurnberg در رده ایوتروفیک قرار گرفت. همچنین طبق نتایج، مقدار شاخص TRIX بین 4.38 تا 5.18 بود که نشان‌دهنده وضعیت‌های مزوتروفیک یا متوسط و مزو- یوتروف در ماه‌های مورد مطالعه بود. روند تغییرات پارامترهای به‌خصوص در فصل تابستان صعودی ارزیابی گردید که ضرورت کنترل پارامترهای مغذی ورودی به مخزن ایلام جهت حفظ کیفیت آب مخزن را طلب می‌کند. عدم توجه به روند کنونی ورود آلاینده‌ها به مخزن سد، تسریع تخریب کیفیت آب آن را به‌دنبال خواهد داشت. وجود برنامه پایش دقیق و افزایش تعداد ایستگاه‌های نمونه‌برداری، مدیریت زباله در مناطق بالادست، کنترل فاضلاب و زه‌آب‌های کشاورزی، کنترل ورود مواد مغذی از طریق مدیریت حوزه آبخیز و تنظیم زمان ماند می‌توانند به‌عنوان راهکارهای مؤثر برای بهبود وضعیت کیفی مخزن محسوب گردند.
کلیدواژه ها
Title
Assessment condition nutritionism of Ilam Dam using biochemical indicators
Authors
Ehsan Fathi, Mohammad Reza ekhtesasi, Ali Talebi, jamal mosaffaie
Abstract
تغذیه گرایی یا افزایش بی‌رویه بیوشیمیایی در بیوم‌های آبی ازجمله سدها، رودخانه‌ها، تالاب‌ها، برکه‌ها، مخازن و استخرهای آبی می‌تواند پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی را به‌همراه داشته باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغذیه‌گرایی سد ایلام با استفاده از روش‌های USEPA، MDDEP، Nurnberg، OECD، TRIX و روش‌های محیط‌زیست کانادا و دانشگاه فلوریدا می‌باشد. در این مطالعه پارامترهای کیفی آب شامل فسفرکل، نیتروژن‌کل، اکسیژن محلول و کلروفیل – a در مخزن سد ایلام به مدت 6 ماه از فروردین تا شهریور 1402 با استفاده از روش استاندارد مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که وضعیت تغذیه‌گرایی براساس پارامتر کلروفیل -a، طبق روش‌های ذکرشده در رده اولیگوتروف و مزوتروف قرار دارد. وضعیت تغذیه‌گرایی از نظر فسفرکل طبق روش‌های OECD، محیط‌زیست کانادا و دانشگاه فلوریدا در رده هایپریوتروفیک و براساس روش‌های USEPA، MDDEP، Nurnberg در رده ایوتروفیک قرار گرفت. همچنین طبق نتایج، مقدار شاخص TRIX بین 4.38 تا 5.18 بود که نشان‌دهنده وضعیت‌های مزوتروفیک یا متوسط و مزو- یوتروف در ماه‌های مورد مطالعه بود. روند تغییرات پارامترهای به‌خصوص در فصل تابستان صعودی ارزیابی گردید که ضرورت کنترل پارامترهای مغذی ورودی به مخزن ایلام جهت حفظ کیفیت آب مخزن را طلب می‌کند. عدم توجه به روند کنونی ورود آلاینده‌ها به مخزن سد، تسریع تخریب کیفیت آب آن را به‌دنبال خواهد داشت. وجود برنامه پایش دقیق و افزایش تعداد ایستگاه‌های نمونه‌برداری، مدیریت زباله در مناطق بالادست، کنترل فاضلاب و زه‌آب‌های کشاورزی، کنترل ورود مواد مغذی از طریق مدیریت حوزه آبخیز و تنظیم زمان ماند می‌توانند به‌عنوان راهکارهای مؤثر برای بهبود وضعیت کیفی مخزن محسوب گردند.
Keywords
Ilam, nutritionalism, Water quality, TRIX