اولویت‌بندی عوامل محیطی در تخریب حوزه آبخیز اسکندری

پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1083-SCWMCCAN (R1)
نویسندگان
1پژوهشگر پسادکتری مدیریت جامع حوزه آبخیز، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2دانشگاه یزد
چکیده
در پژوهش حاضر از دو روش TOPSIS و AHP به‌منظور اولویت‌بندی سهم عوامل محیطی در تخریب حوزه آبخیز اسکندری استفاده شده است. در این راستا؛ چهار معیار اصلی (12 زیرمعیار) شامل: تغییر اقلیم، فیزیوگرافی، زمین‌شناسی و تکتونیک در نظر گرفته شد. قضاوت‌های کارشناسی برای وزن‌دهی، از طریق پرسشنامه با جامعه آماری 28 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاه جمع‌آوری شد. نتایج قضاوت کارشناسی گروه تصمیم‌گیری نشان داد که معیار خشکسالی (471/0) در روش AHP و معیار تغییر نوع بارش (555/0) و خشکسالی (555/0) طبق نتایج به‌دست آمده از روش شاخص شباهت، بیش‌ترین اولویت را به خود اختصاص داده‌اند. در ادامه؛ نتایج حاصل از تلفیق دو روش TOPSIS و AHP نیز نشان داد که معیارهای خشکسالی، تغییر نوع بارش و تغییر دما به‌ترتیب بیش‌ترین سهم را در تخریب حوزه آبخیز اسکندری دارند. در این راستا؛ طبق اولویت‌بندی معیارهای اصلی، عامل اقلیم مؤثرترین و عامل فیزیوگرافی کم‌ترین تأثیر را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین؛ به‌منظور جلوگیری از تخریب بیش‌تر و خسارت‌هایی که عوامل محیطی باعث تشدید آن‌ها در سطح آبخیز شده است، مدیریت ریسک و پیشگیری از وقایع سیل و خشکسالی و کنترل و پخش سیلاب در منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می‌شود. نتایج پژوهش حاضر برای مدیران و مسئولان به‌منظور اعمال مدیریت صحیح قابل توجه می‌باشد.
کلیدواژه ها
 
Title
Prioritization of environmental factors in the destruction of Eskandari Watershed
Authors
Z Karimi, Ali Talebi
Abstract
In this research, TOPSIS and AHP methods have been used in order to prioritize the contribution of environmental factors in the destruction of the Eskandari Watershed. In this regard; four main criteria (12 sub-criteria) including: climate change, physiography, geology and tectonics were considered. Expert judgments for weighting were collected through a questionnaire with a statistical population of 28 experts and university professors. The results of the expert judgment of the decision-making group showed that the criterion of drought (0.471) in the AHP method and the criterion of changing the type of precipitation (0.555) and drought (0.555) according to the results obtained from the similarity index method have the highest priority. In the following; the results of the combination of TOPSIS and AHP methods also showed that the criteria of drought, change of precipitation type and temperature change respectively have the most contribution in the destruction of Eskandari Watershed. In this regard; According to the priority of the main criteria, the climate factor has the most effective and the physiographic factor has the least effect. So; in order to prevent further destruction and damage caused by environmental factors in the watershed, risk management and prevention of flood and drought events and flood control and spreading are suggested in the study area. The results of the present research are significant for managers and officials in order to apply proper management.
Keywords
Climate, Prioritization, environmental factors, AHP, TOPSIS